Gure egonaldia aberasgarria izan da, zoritxarri aurre egin

Bi sendagile eta bi erizain gipuzkoarrek hilabete bateko egonaldia egin zuten borondatezko lankide gisa Mekele eta Wukro-ko ospitaleetan

“Asko ikasi dugu eta oso aberasgarria izan da, izan ere, nahiz eta ez dugun ia baliabiderik eduki, zoritxarrari aurre egin eta guretzat arruntak diren materialik gabe lan egiten ikasi dugu”.

 Horrela laburbildu dute Izaro Almandoz eta Maialen Ormazabal sendagileek eta Maider Beitia eta Leire Sánchez erizainek joan den martxoan Mekeleko (Tigray eskualdeko hiriburua) Ayder Referral Hospital-en eta Wukroko ospitalean, hurrenez hurren, EtiopiaUtopia Fundazioko borondatezko lankide gisa izandako esperientzia. Aipatutako ospitaletako osasun-langileei prestakuntza eskaintzeaz gain, bitartekoei dagokienez zein antolakuntza-mailan dituzten beharrak detektatu zituzten.

Hain esperientzia aberasgarria izan da, ezen berriro bertara itzultzea pentsatu dutela, baina oraingoan beste modu batera: lankidetza eraginkorrago bat eta emaitza positiboagoak lortzea izango dute helburu. Hau da, oraingoan sendagileek alde batetik eta erizainek bestetik jardun dute eta ospitalean oso denbora gutxian egon dira batera lanean. Hemendik aurrera, hasieratik ekipo bat osatu eta batera lan egingo dute.

“Esperientzia benetan positiboa izan da. Bertan ikusitakoa kontuan hartuta, epe ertainera sendagile-taldeak eta erizain-taldeak osatu beharko genituzke eta antzeman ditugun prestakuntza-mailako beharrei erantzun globala eta zehatza eman”, dio Maider Beitiak.

Iritzi bera du Izaro Almandozek. Gaineratu duenez, “ad hoc esku hartu behar da, ospitale horietako osasun-langileak trebatzeko eta taldean lan egiten erakusteko, izan ere, erakundean duten egitura hierarkikoa oso zurruna da”.

Ugariak eta askotarikoak dira EtiopiaUtopia Fundazioko lau borondatezko lankideek Tigray eskualdean ezagutu dituzten bi ospitaleetan antzemandako hutsuneak, antolakuntzako arazoetatik eta pazienteak artatzeko protokolorik ez edukitzetik hasi eta gure inguruko edozein osasun-zentrotan ohikoak diren oinarrizko materialik eta baliabiderik ez edukitzera edo, paradoxikoa bada ere, bitartekoak edukita ere horiek ez erabiltzea erabiltzen ez jakiteagatik.

Adibidez, horrela gertatzen da Mekeleko Ayder  Referral Hospital-en, non desfibriladorea edukita ere ez zuten erabiltzen, ez baitzekiten nola, eta Larrialdi Zerbitzuan armairu batean gordeta zuten. Egoera ikusita, Maider Beitiak eta Leire Sánchezek Bihotz-Biriketako Bizkortzerako (BBB) teknikei buruzko ikastaro bat eskaini zieten zentroko erizainei eta nola jokatu behar zuten ikasi ahal izan zieten. Hain zuzen ere, ikastaro horri esker, ospitalera oso egoera kritikoan iritsi zen paziente bat berehala bizkortzea lortu zen.

Zentroko zuzendari medikua hasiera batean mesfidati agertu bazen ere, Maider Beitiak eta Leire Sánchezek lehen oztopoak gainditu behar izan zituzten –funtsean emakumeak eta gazteak izateagatik, herrialde horretan gizonezkoen nagusitasuna erabakigarria baita-, eta BBB ikastaroa eskaintzeaz gain, Larrialdi Zerbitzuko ebaluazioa egin zuten eta hainbat gabezia zeudela ikusi zuten, bereziki ospitalera bihotza geldituta iritsi daitezkeen pazienteak bizkortzeko orduan.

Aipatutako guztiaz gain, Wukroko ospitalean beste ezusteko bat hartu zuten Izaro Almandoz eta Maialen Ormazabal sendagileek, izan ere, politraumatismoarekin ospitalera iristen ziren pazienteak ez ziren immobilizatzen batetik bestera eramateko, ez baitzuten oholik. Hala ere, zentroan bazuten material tekniko garrantzitsua ere, ekografiak egiteko edo erradiografiak egiteko ekipoak, adibidez, eta ondo erabiltzen zuten.

“Wukroko ospitalea kokatzen den eraikina ez da egokia osasun-zentro baterako, korridoreak oso estuak baitira, adibidez, baina nahiz eta baliabiderik ez eduki, sendagileek eta osasun-langileek ondo lan egiten dute. Zailtasunen bat duten pazienteak Mekeleko ospitalera bideratzen dira. Mekele da eskualdeko hiriburua eta bertan dago erreferentziazko zentroa”, azpimarratu du Almandozek.

Bi sendagile gipuzkoarrek Wukroko ospitalean egindako egonaldiak pazienteentzat hainbat gomendio ezartzeko balio izan zuen, modu horretara alta hartzean osasun-jarraibideak bete ahal izan ditzaten eta zentrora berriro noiz bueltatu behar diren jakiteko. Era berean, bi borondatezko lankideek garbi ikusi zuten ez zegoela ez osasun-kulturarik, ez sexu-heziketarik ez eta neurri antikontzeptiborik ere.